امیر کربلاییزاده میگوید در حقیقت سینما با یک وسیله تعریف میشود اما در تئاتر بحث دیگری مطرح است و آن اینکه اگر از تئاتر بازیگر را حذف کنیم دیگر تئاتری وجود ندارد برای همین میگویند هنر تئاتر بر اساس انسان تعریف میشود.
امیر کربلاییزاده بازیگر تئاتر، سینما و تلویزیون و استندآپ کمدین در گفتگو با خبرنگار تئاتر پایگاه خبری دیباچه با بیان اینکه کاملا واضح است که کرونا در یک و نیم سال گذشته چه بر سر تئاتر آورده و آن چیزی که نباید میشد اتفاق افتاده است، عنوان کرد: بسته شدن بسیاری از سالنهای خصوصی تئاتر به دلیل حمایت نشدن از سوی مسئولان یکی از آسیبهای وارد شده به تئاتر در دوران کروناست. همچنین هیچ طرح و برنامهای و در حقیقت مدیریت بحرانی برای ماجرای «هنر و کرونا» وجود نداشت و هنوز هم وجود ندارد.
تعطیلی سالنهای خصوصی موجب فعالیت نکردن گروههای هنری شد
وی ادامه داد: متاسفانه تعطیلی سالنهای خصوصی با فعالیت نکردن بسیاری از گروههای هنری مواجه شد و سالنهای دولتی هم به دلیل پروتکلها و اینکه تئاتر جزو مشاغل چهار به حساب میآمد،در تعطیلیهای ناشی از کرونا مدام تعطیل و همین موضوع باعث شد همان تعداد کم از تماشاگرانی که از پس تلاش تئاتریها در چند سال گذشته مخاطبان این هنر شده بودند، آرام آرام از دست بروند. همچنین حضور در سالنهای تئاتر برای گروهها و تماشاگران خطرناک بود چراکه شرایط مناسب به لحاظ رعایت پروتکلهای بهداشتی فراهم نشده بود.
بازیگر «ننه دلاور و فرزندانش» تاکید کرد: در نهایت کار به جایی رسید که هنرمندان این ریسک را پذیرفتند و با شعار روشن نگه داشتن چراغ تئاتر سعی کردند کار خود را روی صحنه ببرند و تماشاگران نیز با حفظ پروتکلهای بهداشتی به تماشای تئاتر بنشینند اما لازم بود مسئولان حمایت بیشتری از گروهها بکنند و با تبلیغات شهری و تلویزیونی تلاش کنند چراغ تئاتر را روشن نگه دارند اما متاسفانه این کار را هم انجام ندادند.
برای هنرمندان تئاتر یک حقوق ماهانه متوسط در نظر گرفته شود
کربلاییزاده با بیان اینکه این روزها برای بچههای تئاتر روزهای سختی است، مطرح کرد: امیدوارم هر چه زودتر سایه منحوس این بیماری از سراسر دنیا کم شود چراکه هنرمندان در این دوران به شدت ضربه خوردهاند و حتی کمک مالی کوچکی که برایشان در نظر گرفته شده بود و بسیاری از هنرمندان نتوانستهاند آن را دریافت کنند هیچوقت تسهیلکننده شرایط کسانی نیست که با تمام وجود کار میکنند و شغلشان بازیگری است.
وی درباره حمایتهایی که باید از سوی مسئولان برای گروههای تئاتری و تماشاگران در نظر گرفته شود، خاطرنشان کرد: اگر اعلام میکنیم که قرار است برای کمک به گروههای تئاتری پروتکلهایی وضع کنیم، باید برای حفظ شرایط مالی نمایش از آن حمایت کنیم یعنی اگر کمک هزینهای قرار است به آنها پرداخت شود این باشد که بلیتهای خریداری نشده را از آنها بخریم. همچنین پیشنهاد من این است که هنرمندان این عرصه شناسایی و در حقیقت کُددار شوند تا در شرایط تعطیلیهای ناشی از کرونا یک حقوق ماهانه متوسط و نه هدیه تا زمان برطرف شدن شرایط به آنها داده شود تا بتوانند وضعیت خود را حفظ کنند.
اهمیت و اعتبار هنر تئاتر هنوز بسیار جای کار دارد
بازیگر «ساقی» افزود: با این کار هنرمند که غذای روح مخاطب را تامین میکند، خیالش از بابت کسانی که قرار است غذای جسمش را تامین کنند، راحت میشود و در این شرایط با تمام وجود و به بهترین شکل ممکن برای مخاطب خود وقت میگذارد. این حق هنرمند است و ما باید بتوانیم حداقل نیازهایش را در این شرایط با اسم وظیفه و تکلیف برطرف کنیم.
کربلاییزاده در پاسخ به این پرسش که آیا قیمت بلیت تئاتر در حال حاضر مناسب است یا نه، تصریح کرد: در ابتدا این را بگویم که افراد زمانی که تصمیم میگیرند به کنسرت بروند تا خواننده مورد علاقه خود و مجموعهای از افرادی را که در آن مشغول فعالیت هستند، از نزدیک ببینند، حداقل باید نفری ۱۵۰ هزار تومان بپردازند چراکه قیمت بلیت از این مبلغ آغاز میشود. در تئاتر هم مخاطبان برای دیدن بازی بازیگران و حتی خودشان به سالن نمایش میآیند اما چرا هنوز قیمتهای بلیت تئاتر برای تماشاگران جا نیفتاده است. به نظر من به این دلیل است که اهمیت و اعتبار این هنر هنوز بسیار جای کار دارد.
ما در این سالها هیچ برنامه درستی برای معرفی هنر ناب تئاتر نداشتیم
وی ادامه داد: حال چند پرسش مطرح میکنم. چند نفر از مردم ما بازیگران و کارگردانان تئاتر را میشناسند؟ آیا این فقط هنرمند است که باید خود را به مردم معرفی کند و بگوید چیزی به نام تئاتر وجود دارد و من کارگردان یا بازیگر آن هستم؟ حتما بازیگر باید به سینما برود یا در سریالهای تلویزیونی بازی کند که مردم او را بشناسند؟ باید بگویم که ما در این سالها هیچ برنامه درستی برای معرفی هنر ناب تئاتر نداشتیم و وزارت ارشاد در این سالها نتوانسته است یک همکاری و تقابل مناسب با صداوسیما به وجود آورد که این هنر را معرفی کند.
بازیگر «مرگ نویسنده» تاکید کرد: تنها برخی از برنامههایی که از شبکههای کم بازدید پخش میشد، به این هنر پرداختند که تعداد آنها به انگشتان یک دست هم نمیرسد. حال بماند که در شبکههای پُربازدید هم از هنرمندان مطرح تئاتر دعوت نکردند که آنها را به مردم معرفی کنند و از کارهای مختلفش بگویند. من در بسیاری از شهرهای مختلف جهان نمایش و برنامههای متفاوت اجرا کردهام و به این موضوع پی بردهام که مردم در شهرهای مختلف به ویژه شهرهای کوچک هنرمندان تئاتر خود را بسیار خوب میشناسند. این اتفاق توسط شهرداری و ارگانهای ذیربط اتفاق افتاده است یعنی هنرمندان در نشریهها و تلویزیونیهای محلی معرفی و حمایت شدند و نیازی نداشتند که حتما جلوی دوربین بروند.
کربلاییزاده ادامه داد: زمانی که هنرمند تئاتر شناخته شده باشد، ما میتوانیم به این موضوع اطمینان داشته باشیم که مردم ما چون هنرمند را میشناسند پس بلیت نمایش را هم میخرند، کار را میبینند و از آن حمایت میکنند.
وی با اشاره به اینکه هنوز در وزارت ارشاد گروههای رسمی تئاتر وجود ندارد، گفت: ما در حال حاضر گروههای ثبت شدهای نداریم که کارشان تنها تولید تئاتر برای ارتقای فرهنگ و هنر جامعه باشد.
تئاتر به زنده بودنش مطرح است
بازیگر «مردکُشی زن کُشی» در ادامه گفتگو با بیان اینکه با تئاتر آنلاین موافق نیست، اظهار کرد: تئاتر به زنده بودنش مطرح است. یک فرق اساسی بین هنر تئاتر و صنعت سینما وجود دارد و این سوال به وجود میآید که چرا به سینما واژه صنعت اطلاق میشود و به تئاتر واژه هنر؟ به این دلیل که اگر از سینما دوربین را حذف کنیم دیگر سینمایی وجود ندارد. در حقیقت سینما با یک وسیله تعریف میشود اما در تئاتر بحث دیگری مطرح است و آن اینکه اگر از تئاتر بازیگر را حذف کنیم دیگر تئاتری وجود ندارد برای همین میگویند هنر تئاتر بر اساس انسان تعریف میشود.
کربلاییزاده افزود: من منکر این موضوع نیستم که ما در سینما هم هنرمندان بسیار بزرگی داریم که از این وسیله بسیار خوب استفاده کردهاند اما توانستهاند از این صنعت هنرمندانه استفاده کنند اما ما هنر تئاتر داریم که بر اساس بازیگر و ارتباط مستقیم او با تماشاگران تعریف میشود. این اتفاق از۲۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح رخ داده و تکنولوژی هنوز نتوانسته است جای تئاتر زنده را بگیرد. به نظر من در این شرایط باید سعی کنیم محیط نمایش را امن و عاری از ویروس کنیم. برای تحقق این امر حداقل شرایطی فراهم شود که بازیگر پیش از روی صحنه رفتن تست بدهد تا با خیال راحت به اجرا بپردازد و یا به تماشاگری که میخواهد برای دیدن نمایش به سالن بیاید، از قبل این اطمینان را بدهیم که مواد ضدعفونی کننده موجود است و میتواند با ماسک هم تئاتر ببیند و این امر جز با اطلاعرسانی درست میسر نیست.
وی تاکید کرد: البته تئاترها هم میتوانند تبدیل به فیلم تئاتر و در پلتفرمها نمایش داده شوند چراکه عدهای ممکن است فرصت تماشای زنده را نداشته باشند اما این به معنای حذف اجرای زنده تئاتر نیست.
تالیف اولین کتاب در حوزه استندآپ کمدی
بازیگر «آنم آرزوست» در پایان با بیان اینکه این روزها مشغول تکمیل کارهای مربوط به کتابش است و تاکنون۸۰ درصد از کارهای مربوط به آن انجام شده است، مطرح کرد: قرار است اولین کتاب تالیف شده استندآپ کمدی با نام «واسخندیش» (وایسا بخند بیاندیش) که توسط من به نگارش درآمده است، وارد بازار نشر شود. این اولین کتاب کاربردی است که تاریخ استندآپ کمدی، آموزش و تمرینهای آن را در بر میگیرد و از جمله کتابهایی است که علاقهمندان به استندآپ کمدی را حتی از حضور در برخی کلاشها بینیاز میکند چراکه عمل به آموزههای کتاب کمک شایانی به آنها میکند.
گفت و گو از : سپیده شریعت رضوی